یعنی دیجیتال کردن خدمات و تامین سخت افزار و نرم افزار مورد نیاز بخشهای مختلف وزارخانه و دومی که در واقع ماموریت مهمتر و اساسیتر به شمار میرود، توسعه رسانههای دیجیتال و فعالیتهای فرهنگی دیجیتال در کشور است.
برای انجام این ماموریتها، از ابتدای تشکیل این مرکز تاکنون 3 راهبرد اساسی دنبال شده است:
1- بسترسازی برای تولید انبوه محصولات متناسب با مولفههای فرهنگی ایرانی– اسلامی:
امروز گسترش نفوذ اینترنت و رایانه و تلفن همراه در ایران روند روزافزونی را طی میکند. طبق آمارهای رسمی، اکنون بیش از 23 میلیون نفر از ایرانیان به اینترنت دسترسی دارند و بیش از 48 میلیون نفر نیز دارای تلفن همراه هستند. رشد نفوذ اینترنت در ایران طی 15 سال اخیر بهطور متوسط هر 3 سال 100 درصد بوده است؛
یعنی هر 3 سال یکبار این شاخص دوبرابر شده است. در قضیه تلفن همراه این موضوع بیشتر احساس میشود. امروز هر فرد بالغ ایرانی دارای یک گوشی و خط تلفن همراه است، بهخصوص که به لحاظ فنی امکان دسترسی همه این کاربران به اینترنت از طریق تلفن همراه نیز وجود دارد.
ضریب نفوذ رایانه از عدد 23 میلیون نفر نیز بیشتر است. در هر کوی و برزن که نگاه کنید انواع و اقسام سی دیها و محصولات نرم افزاری را مشاهده میکنید. فضای اطراف زندگی واقعی ایرانیان را محصولات دیجیتال بهشدت اشغال کرده است.
اما با کمال تأسف باید اذعان کرد فرهنگ و ارزشهای موجود روی این حاملها و تکنولوژیها فرهنگ بومی و ملی و اسلامی نیست و در زمینه تولید این محصولات و خدمات دیجیتال متناسب با سلیقه و علاقه مخاطبان ایرانی، کوتاهیهایی صورت گرفته است.
بهدلیل وجود برخی موانع مانند نبود قوانین حمایتکننده از حقوق مولفان و تولیدکنندگان آثار دیجیتال، از تولیدکنندگان و فعالان این بخش حمایت کافی صورت نگرفته است.
مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانههای دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تلاش دارد بهعنوان یک راهبرد اساسی بسترسازی لازم را برای تولیدات محصولات و نرم افزارهای متناسب با فرهنگ اسلامی و بومی ایران انجام دهد.
در این راه قرار نیست ما جایگزین بخش خصوصی شویم بلکه بر عکس ما حامی بخش خصوصی برای تولید محصول و محتوا هستیم و بسترهای مثبت لازم را فراهم میکنیم.
2- ساماندهی و نظاممند کردن فضای فعالیتهای فرهنگی دیجیتال در کشور:
چرخه تولید تا مصرف محصولات دیجیتال چرخه شناخته شدهای در ایران است. یکی از راهبردهای اساسی ما این است که بتوانیم با تدوین قوانین و مقررات لازم که از کانالهای قانونی به تصویب مراجع ذیصلاح کشور خواهد رسید، فعالیتهای فضای فرهنگی کشور در عرصه دیجیتال را ساماندهی و نظاممند کنیم.
در حال حاضر احساس میشود یک نوع رها شدگی و بیقانونی در این فضا وجود دارد، حقوق و تکالیف تولیدکنندگان آثار و محتوای دیجیتال مشخص نیست، یک نرم افزار که با خوندل و سرمایهگذاری سنگین تولید میشود به راحتی توسط عوامل قانونشکن، کپی غیرمجاز میشود و سود هنگفتی به جیب میزنند، آن هم به قیمت ورشکست شدن تولیدکنندگان اصلی.
طرحهایی مانند شناسنامهدار کردن نرم افزارها که از سال 1386 شروع شده با همین هدف دنبال میشود. ارائه گواهینامه ثبت نرم افزار به صاحبان آثار دیجیتال باعث نظاممند شدن تولید در این عرصه میشود.
طرحهایی مانند ساماندهی وب سایتها و پایگاههای اطلاعرسانی نیز با این هدف اجرا شده که در فضای سایبر و اینترنت نیز حقوق و تکالیف اشخاص و نهادها مشخص باشد.
3- فرهنگسازی و آموزش:
سومین راهبرد، شاید پیچیدهترین و زمانبرترین راهبرد باشد. فرهنگسازی کار یک دستگاه یا نهاد خاص نیست، نهادهای مختلفی در این زمینه دخیل هستند؛ از آموزش و پرورش گرفته تا صدا و سیما و رسانهها و حتی دانشگاهها و حوزههای علمیه و خانوادهها در این موضوع نقش دارند.
مرکز رسانههای دیجیتال در این راستا با برگزاری جشنواره و نمایشگاه رسانههای دیجیتال سعی کرده است عموم مردم را با فرصتها و تهدیدهای فضای دیجیتال آشنا کند. برگزاری 300 کارگاه و نشست تخصصی و انتشار ویژهنامهها و لوحهای فشرده به همین منظور صورت میگیرد.
این جشنواره درصدد توجهدادن افکار عمومی به موضوع رسانههای دیجیتال است؛ موضوعی که همه مردم در طول شبانه روز با آن سر و کار دارند و در میان سایر انواع رسانهها بیشترین فراگیری و پوشش را در جامعه ایران دارد.
ما به آینده خوشبین هستیم چرا که معتقدیم ارزشهای متعالی دین مبین اسلام این توانایی را دارد که در قالب محصولات و آثار دیجیتال به نیازهای نسل جوان امروز ایران و حتی جهان پاسخ دهد.
جوانان متخصص و برومند ایرانی بزرگترین سرمایه کشور برای ورود به فضای دیجیتال هستند. بنابراین با حمایت از آنها میتوانیم بسترها و زمینهها را برای تولید و توسعه آثار دیجیتال فرهنگی در کشور تقویت کنیم.
عیسی زارعپور، رئیس مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانههای دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی